Deze cliënt heeft me dit openhartige, prachtig mooie verhaal gestuurd nadat ik hem had gecoacht. Zijn naam en foto zijn uiteraard anoniem vanwege de privacy. Hij deelt zijn verhaal met anderen die een burn-out hebben om hen moed in te spreken: “Het is nu rot, maar … het komt goed!” is een opmerking waarmee Milan de strijd van zijn burn-out aanging!g! Hij heeft de strijd met vlag en wimpel gewonnen. Nadat hij zich in een diep dal bevond, heeft hij de strijd aangegaan tegen zijn burn-out met kracht en moed.
Hoe het begon en waar het stopte
Milans burn-out was niet uniek; het verhaal vertoont vele overeenkomsten met andere. Ik zal Milan vanaf hier aan het woord laten.
Ik ben werkzaam als verpleegkundige in een groot provinciaal ziekenhuis. Dit betekent dat mijn werktijden wisselend zijn en ik ook regelmatig in het weekend werk. Ik heb een baan met perspectief en dat maakt me gelukkig. Door het grote werkdruk en tekort aan personeel, moet ik als ervaren verpleegkundige vaak harder werken. Ik vind het prima om hard te werken. Maar af en toe … Bovendien geeft het werken in de gezondheidssector extra druk. In deze sector kunnen fouten mensenlevens kosten en dat maakt het werken soms meer stressvol. Ik kan niet zo goed nee zeggen, doe altijd mijn best en sta klaar om te helpen. Er is nu iets geknapt, er is een flinke bos draden doorgebrand en ik moet een andere weg vinden. Ik zal je later vertellen hoe ik dat heb gevonden.
Het begon toen ik mezelf een ochtend in de spiegel zag. Ik besefte dat ik het was. Ik zag een man met een onmenselijke vermoeidheid in de spiegel staan. Zijn wangen waren bleek, hij had wallen onder zijn ogen en zijn gezicht was ingevallen. De ogen waren roodomrand en leeg van kleur. Toen ik mijn eigen spiegelbeeld zag, was ik zo van slag dat ik ineen stortte. Uiteindelijk was er niets meer van me over, als een smeltende ijsberg in de zon. De signalen waren bekend, maar ik kon ze niet negeren. Het enige wat ik nog kon doen, was huilen en verdrietig zijn. Dat kan mij toch niet overkomen, dacht ik nog. Ik, die altijd de sterkste beer ben in alles wat ik doe. Voor mij, mijn gezin, mijn baas, voor iedereen ben ik er altijd. Ik had te veel gedaan voor iedereen en te weinig voor mezelf.
De vakantie zou alles goedmaken
Ik was verward en begreep niet wat er aan de hand was. Over een weekje zouden we met het gezin naar ons tweede huis in Limburg gaan voor een vakantie; rust, groen en genieten van lui-zijn. Een goede gelegenheid om kracht te verzamelen en niet uit elkaar te vallen. Mijn lichaam had me al diverse keren gewaarschuwd, maar ik had besloten die waarschuwingen te negeren. Dit is geen kwestie van lullen, maar poetsen. Het is tijd om aan de slag te gaan. Ik had en voel veel druk en stress, maar wie niet? Had ik maar geweten dat ik toen bezig was de laatste 20% van mijn energie op te maken voordat de diagnose burn-out kwam.
Het moment van ineenstorten
Gedurende enkele weken heb ik mijn best gedaan om het probleem vooruit te schuiven door minder uren te werken, maar het was niet genoeg. Tot het moment dat het echt niet meer kon en ik volledig instortte. Op een ochtend ontwaakte ik en ontdekte dat ik niet langer in staat was om op te staan. Ik beefde over mijn hele lichaam en mijn hoofd voelde stijf als een bak cement. Ik dacht: een griepje en dan gaat het wel weer over. Nadat ik twee weken slecht had geslapen, slecht had gegeten, hartkloppingen en pijnlijke spieren had, ben ik naar de huisarts gegaan. Toen ik bij de huisarts kwam, kreeg ik de diagnose: een burn-out. Dat was een klap die hard aan kwam! Eerlijk gezegd, ik was al lang op de hoogte, maar ik bleef het nog even uitstellen en dan …
Overgave als eerste stap naar herstel
In de maanden voor de diagnose weigerde ik te zien dat ik aan een burn-out leed. Dan zou ik hebben gefaald. Het gevoel dat je niet kan wat je wilt en dat je zwak bent. Helaas had ik er geen controle meer over, emoties en vermoeidheid hadden de overhand. Ik had alle energie nodig en elke stap die ik zette, maakte me vermoeider. Sociale contacten maakten me uitgeput, elke vorm van stress of druk veranderde me in een allergie voor mezelf. Ik kon het simpelweg niet aan.
Het dagelijkse leven bevat ontelbare beslissingen, zoals welk parkeervlak ik moet nemen of welk broodje ik moet kiezen; het was een immense opgave. Ik was mijn geheugen vaak kwijt en kon niet altijd op mijn herinneringen vertrouwen. Ik was emotioneel kapot; het voelde alsof er een deel van me was vernietigd. Schuldgevoelens overheersten en de rest ging door met werken, terwijl ik thuis zat. De relatie kwam onder druk te staan en elke prikkel van de kinderen was te veel. Hoewel ik dol ben op mijn gezin. Helaas kan ik nu even niet! Dat vond ik heel erg vervelend. Een burn-out is niet te sturen. Het herstel kan alleen beginnen wanneer je het accepteert en besluit het los te laten.
Hoe ik eruit ben gekomen
De huisarts adviseerde een psycholoog te zoeken na een paar weken. Ik heb het internet afgestruind met mijn partner. Er zijn overal lange wachttijden en vaak verschillende behandelmethoden. Toen kwam ik in contact met levenscoach Freek Offeringa uit Drachten. Deze man had al vele jaren ervaring met burn-out klachten en zijn directe aanpak sprak me wel aan. Binnen een week had ik al een afspraak, iets waar ik erg verrast over was. Hij vroeg of we ’s avonds konden afspreken, want op korte termijn zou dat overdag lastig worden. Dat leek mij geen probleem. Ik was al tevreden met de hulp en een snelle afspraak. Nadat ik de bevestiging van de afspraak had ontvangen, kreeg ik online een formulier waarin ik kon aangeven waarvoor ik kwam. Chew, dat was wel even een moeilijke vraag. Maar het was ook fijn dat ik mijn eigen verhaal kon vertellen.
De eerste kennismaking ging hartstikke goed. Freek is al meer dan 30 jaar levenscoach en een man met veel levenservaring en makkelijk om mee te praten. Hij heeft zijn spreekkamer thuis. Het is prettig om in een gezellige spreekkamer te zijn, in plaats van in een kille praktijkruimte. Na ons eerste gesprek had ik een intakegesprek, waarin ik iets over mezelf moest vertellen en hoe ik tot nu toe had geleefd. Die taak was niet makkelijk, maar ik heb er heel veel van geleerd over mezelf. Alle documenten, met inbegrip van de coachingsthema’s en de praktische oefeningen. Het was gemakkelijk naar mijn smaak. Op die manier kon ik, in mijn eigen tempo, de intake-formulieren thuis invullen. Ik had ook de opdracht gekregen om anderen over mezelf te laten schrijven. Dit was interessant en heeft mij unieke inzichten gegeven. Veel dingen wist ik al, maar er waren ook enkele dingen die ik niet wist. Is dat zo? Doe ik zus of zo?
Na het eerste gesprek kreeg ik al wat thuisoefeningen mee voor structuur en ontspannende muziek. Het eerste begin was ongemakkelijk, maar wel rustgevend. In het begin beschouwde ik de meditatie als een zinloos geneuzel, maar na verloop van tijd werd ik er rustig van en kon ik er zowaar beter van slapen. Het korte lontje werd ook langer.
Freek adviseerde mij ook een afspraak te maken met een fysiotherapeut voor een conditietest. Ja, dat was een beetje een teleurstelling. Milan en sporten zijn niet echt een goede combinatie. Nadat ik een conditietest had afgelegd, kwam hij tot de conclusie dat ik een conditie had van totaal nul! Zijn advies was simpel en makkelijk te volgen. Hij zei: ‘Begin dagelijks met twee wandelingen van een half uur. De eerste ochtend en de tweede avond. Doe dat een maand lang. Dan maken we in de sportschool een plan om je fitter en energieker te maken.’ Dat was een succes. Het is ongelooflijk, ik had veel verwachtingen, maar dit niet. Op dit moment werk ik drie keer in de week aan mijn conditie. Het sporten helpt me, ik voel me fitter en wat ik niet had verwacht: door het sporten heb ik veel meer levensenergie.
Het verloop van het coachingstraject
Nadat ik de intake online had gemaakt, herhaal ik nogmaals: ik voelde me prettig thuis in mijn eigen omgeving, op mijn gemak zonder dat iemand naar me keek. Het intakegesprek duurde ongeveer anderhalf uur en Freek had een behandelplan voor de burn-out klaar. We hadden afgesproken dat ik elke week kwam en ik kreeg dan zowel theorie- als praktijkopdrachten. Ik kreeg te horen dat het verstandig zou zijn ontspanningsboeken te lezen. Ik lees alleen in de vakantie, dus dat was een dingetje. Maar goed, een half uur in de ochtend en in de avond was voor mij wel iets om te doen. Tegenwoordig kies ik vaker voor een boek dan voor de televisie. Ik had nooit verwacht dat ik zo ontspannen zou zijn als ik lees.
Waar Freek vooral op hamerde was dóén en niet proberen. Maar ook: wat je aandacht geeft, zal groeien. Ja, dat was me opgevallen. Door al mijn aandacht op mijn werk te richten, heb ik hier terechtgekomen. Hij gaf me ook een aantal nuchtere meditatie-oefeningen. Muziek met een stem die ontspanningsoefeningen aanbeveelt. Het is gelukkig, niet zo zweverig. Freek is een echte professional en weet wel hoe hij moet praten, maar hij kan ook een grapje maken. Dat is waar ik van hou. Het was ook prettig dat, als ik een keer niet in de stemming was, ik een afspraak kon uitstellen. Maar ook om zomaar een ander onderwerp te kiezen als dat nodig was.
Ik heb verschillende dingen gedaan, zoals ontspanning, geluk, doelen en ik dacht: dit gaat een makkie worden. Toen kwamen de houtsnijders als nee zeggen, opkomen voor mezelf, grenzen stellen, gezonde zelfliefde (dat vond ik in het begin gek – later niet meer) en vooral meer tijd maken voor mezelf als het gaat om lummelen. Ja, ik heb geleerd mezelf voorop te stellen. Op de eerste plaats mijn partner en kinderen, dan een gezond leven en tot slot mijn werk. Dankzij Freek heb ik weer een evenwichtig leven, ontspanning en geluk gevonden. Om ervoor te zorgen dat we op de goede weg blijven en vooruitgang boeken, spreken we ongeveer vier keer per jaar met elkaar. Ik ben daar erg blij mee en dat zal ik ook blijven doen.
De LevensCoaching is een praktijk die dicht bij de mensen staat. Voor tieners is er een speciale Tienercoaching training, wat ik fantastisch vind. Het is grappig om te zeggen; Freek is ook nog eens CabaretCoach, dat verbaast me niets. Zijn humor en praktische aanpak spreken me wel aan. Ik heb geleerd dat iedereen eigenlijk eerder een coach moet inschakelen en niet moet wachten tot de boel instort. Freek is een persoon die zelf door moeilijke tijden is heengegaan en andere mensen heeft gezien die nog meer te verduren hebben. Hij is een man die het leven positief bekijkt en hard voor zijn geluk knokt, met soms wat eigenzinnige trekjes, net als ik trouwens ook niet de zoveelste in een dozijn ben. Zoals ik al zei, kom ik regelmatig langs om de bekende schaafpuntjes van oude dingen die er vaak weer in slijten bij te werken.
De stijgende lijn is ingezet
Op dit moment zijn we al bijna een jaar verder. Een jaar nadat ik kon zien dat mijn lichaam aan het overleven was. Eerlijk gezegd, ik ben er nog niet, maar de vooruitgang is ingezet en daar moet ik op vertrouwen. Elke fase van de burn-out heeft zijn eigen problemen. Op dit moment zijn er onzekerheden en de vraag of wat ik doe, mij echt gelukkig maakt. Ik snap dat mensen het roer omgooien na een burn-out, maar ik snap ook dat zulke keuzes alleen gemaakt kunnen worden als je weer op je oude energieniveau bent. Je kunt jezelf nog moeilijk vertrouwen, omdat je emoties je regelmatig andere dingen vertellen. Er zal eerst rust moeten komen in de bovenkamer. Ik wil mijn oude leven weer oppakken, maar wel met een gezonde balans. Angst is ook een overheersend gevoel. Wat is het resultaat van dit alles? Zullen de tranen ooit verdwijnen en krijg ik mijn energie weer terug? Ik heb het geluk dat ik altijd op Freek kan rekenen. Zeker, mijn partner en de kinderen helpen waar ze kunnen. Ik ben een gelukkig en vooral ontspannen mens en mijn burn-out had ik nodig om wakker te worden.
Dit gebeurt mij niet weer
Door mijn burn-out heb ik geleerd dat ik mijn leven zo moet inrichten dat ik dit niet weer zal meemaken. Het verdriet is zo hevig dat ik het niet nog een keer kan verdragen. Ik denk dat ik er niet meer de kracht voor zal hebben. Een burn-out is niet per se slecht. Het heeft me inzichten gegeven die ik anders niet had gekregen. In mijn burn-out periode heb ik dingen ontdekt waar ik normaal niet voor openstond. Ik heb de eenvoudige dagelijkse dingen extra kunnen waarderen en vooral heel veel kunnen rusten. Dat was een mooi cadeau. Er zijn mensen die op wereldreis gaan om hun zinnen te verzetten en de nullijn te raken, en ik kan je zeggen, met een burn-out gebeurt dat uiteindelijk ook. Maar ik zou toch liever de wereld rondreizen. Maar achteraf praten is makkelijker.
De burn-out maakt je sterker
Ik wil mijn lotgenoten meegeven dat je niet onverwoestbaar bent dat het allemaal goed gaat komen en dat je zult zien dat het je op je eigen manier sterker maakt. Als je het proces aanvaardt, zal het sneller gaan. Iedere dag is een nieuwe uitdaging, maar ook een kans. Gedachtes komen en gaan, maar deze ervaring heeft je getekend en je op bepaalde manieren ook naar een hoger niveau gebracht. Ik ben er nog niet, ik re-integreer en worstel nog dagelijks met de gevolgen van de burn-out. Als ik leer om beter naar mezelf te luisteren, te kiezen wat ik wil en los te laten wat ik niet nodig heb, zal alles goed komen.
Dank je wel, Freek dat ik mijn verhaal hier mocht delen en dat je er voor mij, mijn partner en de kinderen bent geweest.
Een dikke knuffel van Milan.
